خانم ماتیلده شوابندر که سابقه ی پیوندش به مطالعات ایرانی به دوران تحصیل او در رم بازمی گردد، بر این باور است که نقش اصلی فرهنگ در مناسبان بین المللی، ساختن پل میان مردمان کشورهای مختلف است. نویسنده بر این باور است که طی دو دهه ی اخیر، متعاقب تنش در روابط میان جهان غرب و جهان اسلام و نیز بروز نشانه های پایان اندیشه های جهانی سازی، اکنون وقت آن فرارسیده است که با توسل به دیالوگ از منظری جدید، دوباره دیوارهای نوپدید و مزاحم میان روابط فرهنگی ملل را از میان برداریم.

حضور تخیل در تاریخ از طریق صورت­بندی روایی آن رخ می­دهد؛ اما این حضور تنشی را ایجاد می­کند که موجب می­شود از یک سو، گروهی آن را در حوزۀ زیبا­شناسی روایت قرار دهند و نقش آن را در اثربخشی روایت بر مخاطب و درک او از وقایع تاریخی مهم بدانند و از سوی دیگر، گروهی وجوه تخیلی روایت تاریخی را آرایه­ای و در نتیجه، زائد بدانند و سعی در جدایی آن از محتوای تاریخ داشته باشند؛ اما آنچه اهمیت دارد، این است که هر دو گروه نقشی شناختی برای تخیل قائل نیستند و در بهترین حالت، کار آن را آراستن روایت تاریخی می­دانند. در این میان، پل ریکور، فیلسوف فرانسوی، بر نقش تولیدگر تخیل تأکید می­کند و می­کوشد تا نشان دهد این سازندگی تخیل چگونه در بازنمایی روایت تاریخی کار می­کند. او بر این باور است که تاریخ تنها از طریق تخیل می­تواند بازسازی شود و آنچه تخیل به تاریخ می­افزاید، نه تنها تاریخ را به عرصۀ ادبیات فرونمی کاهد، بلکه بر اهمیت آن به مثابۀ گفتار نیز می­افزاید و کارکردهای تازه­ای به آن می­بخشد. این مقاله در پی آن است تا با جستجو در آرای مختلف ریکور، نشان دهد که تخیل چگونه با نقش خلاق خود، ارجاع روایت تاریخی به واقعیت گذشته را دستخوش تغییر کرده، مسیری فراهم می­آورد که تصویر ما را از تاریخ بازپردازی می­کند.

این مقاله در پی تحلیل رویکرد علوم دقیقه در شناخت طبیعت، و نگرش فراگیر آن در ارزش گزاری طبیعت و پاره ای از اثرات تحدید کننده آن می باشد. علوم دقیقه و نگرش علمی حاصل از آن در قرن گذشته، همواره سعی در بازشناسی طبیعت به عنوان یک نورم قابل فهم را داشته است. لذا تعمیم گزاره های علمی در قالب نگاهی فراگیر به طبیعت فارغ از بستر فرهنگی و رابطه آن با مفهوم جهانی طبیعت، وجه نامتعادل و گاه متعدی را به طبیعت از بشر به نمایش در آورده است. امروزه جهان علم تعاقب نقد علوم دقیقه به ساحت تازه ای از نگاه علمی قدم گزارده است. این نگاه که در ادامه مکتب ساختارگرایی وینکنشتاین و پارادایم شیفت کوهن قرار دارد؛ با نام واقعیت گرایی سازنده مطرح گردیده است. در این نگرش فهم یک گزاره علمی تنها زمانی به شکل جامع ممکن است که در پارادایم متفاوتی از پرادایم مولدش درک و بررسی گردد که این فرایند را بیگانه یابی نامند اما این فهم زمانی به عمق نهایی می رسد که نه تنها در پرادایم متفاوت علمی بلکه در بستر متفاوت فرهنگی به وقوع بپیوندد و به اصطلاح بیگانه یابی شود. این بدین معنی است که فلسفه علم از این دریچه ساحتی تازه ای از رابطه طبیعت و فرهنگ در فهم محیط و رابطه محیط مصنوع و طبیعی دست یافته است. این مقوله و چگونگی دست یافتن به ساحت مزبور در این مقاله مورد بحث قرار گرفته و در نمونه ای از مراسم کاشت و تولید برنج در ژاپن به تصویر کشیده شده است.

مطالعات فرهنگی زمینهای نسبتا جدید در علوم انسانی است که از دهه 1980 میلادی، بالاخص در امریکا شکل مدون یافت و از پیشگامان ان، استوارت هال است که این نظریه را به صورتی نظام مند در اثاری همچون: بازنمایی: بازنمایی فرهنگی، و عمل رمزگذاری/ رمزگشایی در محور مطالعات فرهنگی معاصر، به تفصیل مورد بررسی قرار داده است. از دیدگاه هال، زبان، بازنمایی فرهنگ است و از ان جدا نیست. فرایند رمزگذاری و نیز رمزگشایی در دل فرهنگ و از مسیر ان شکل میگیرد و از انجا که فرهنگ مدام در حرکت و تغییر است، دلالت و فرایند شکل گیری معنا نیز ثابت نیست و پیوسته دگرگون میشود. بنابراین، معنایکه و تثبیت شده نیست و همزمان با حرکت فرهنگ، از نو برساخته می شود. این مقاله بر ان است نشان دهد که با توجه به نظریه مطالعات فرهنگی چگونه فرهنگ و ابزار ان، بازنمایی-زبان-در عین حال که معنا را با توجه به هنجارهای فرهنگ و گفتمان مسلط تثبیت میکنند، همواره راه را بر ساختارشکنی از خود و ظهور خوانش های نو باز می گذارند. بنابراین، علیرغم فرهنگ و گفتمان مسلط، همواره میتوان معناهای جدید خلق کرد که شاید بتوانند رخدادهایی شوند که جریان فرهنگ و هنر را به مسیرهای تازه ای ببرند.

در واکاوی تقابل دو ساحت فرهنگی در دوران حکومتی امام علی (ع)، یک طرف فرهنگ عمومی و به تبع آن فرهنگ سیاسی جاهلیت است که ریشه های آن در باطن برخی از مسلمانان صدر اسلام باقی مانده و در دوره خلفای پیش از امیرالمومنین (ع) بازتولید شده و طرف دیگر این منازعه، فرهنگ سیاسی شایسته و بایسته از منظر امیرالمومنین (ع) قرار دارد که با دو رکن "علم آموزی" و "اراده سازی" شناخته می شود. در پاسخ به این پرسش اصلی که امام علی (ع) چه تصویری از فرهنگ سیاسی اسلامی ارائه داده اند، می توان گفت که ایشان درصدد توجه بخشی به ساحت تعقل و ملزومات معرفتی آن و تقویت اراده و بایسته های ایمانی اش بودند و متقابلا پاکسازی جامعه از فرهنگ سیاسی جاهلیت (که اقتضائات خاص خود را داشته و مانع حرکت سیاسی مطلوب قلمداد می شده است) را ضروری می دانستند. بنابراین امام با توجه به اهمیت و جایگاه فرهنگ در کنش سیاسی، اصلاحاتی ریشه ای و دامنه دار را در صحنه فرهنگ سیاسی پی ریزی کردند تا جهت رفتار سیاسی مسلمانان را به سمت مطلوب پیش برند. در این مقاله از روش توصیفی - تحلیلی برای رهنمون شدن به ابعاد سازنده فرهنگ سیاسی برگزیده در سیاستگذاری های امام (ع) استفاده شده و با ذکر دوگانه های مفهومی متضاد از ابعاد این دو فرهنگ سیاسی تشریح شده است.

در نیمه قرن نوزدهم، بحث سازگاری ایمان مسیحی با یافته های جدید علمی، یکی از داغ ترین مباحث در اندیشه الاهی دانان غربی به ویژه در آلمان بود. بسیاری از الاهی دانان پروتستان به الاهی دانان لیبرال شهرت یافته و معتقد بودند ایمان مسیحی و الاهیات هر دو در سایه دستاوردهای جدید علمی به نحو یکسان به بازسازی نیاز دارند. این الاهی دانان به این نتیجه رسیدند که با این بازسازی، دین و فرهنگ با هم سازگار می شوند. در این میان، کار تیلیش تداوم همین نگرش به دین و فرهنگ است. درواقع تمام تلاش او این است که بین دین مسیحی و فرهنگ جدید، نوعی سازگاری منسجم و منطقی نشان دهد. او این کار را در مهم ترین کتاب خود یعنی الاهیات نظام مند (سیستماتیک) به انجام رسانده است. در این مقاله ضمن تبیین و تحلیل کار او در این کتاب، میزان توفیق ایشان بررسی شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، واکاوی مولفه­های سازنده فرهنگ مدارس ابتدایی شهرستان ساوه با استفاده از تحلیل مضمون است.مواد و روش ها: روش برحسب هدف، کاربردی برحسب نوع داده، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی برحسب زمان گردآوری داده، مقطعی و برحسب ماهیت و روش اجرا در بخش کیفی تحلیل مضمون و در بخش کمی توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری بخش کیفی، خبرگان شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه­ها و مدیران با سابقه در آموزش و پرورش و مدیران مدارس بودند. جامعه آماری بخش کمی، تعداد 336 نفر از کلیه مدیران و معلمان ابتدایی شهرستان ساوه بودند.یافته ها: یافته‏ها نشان داد: تعداد 3 مضمون فراگیر، 14 مضمون سازمان­دهنده و 85 مضمون پایه برای فرهنگ مدارس ابتدایی شهرستان ساوه شناسایی شد که عبارتند از: زیرساخت‏های فرهنگی با 5 مضمون سازمان دهنده و 22 مضمون پایه شامل فرهنگ بومی خانواده­ها، جو روانی فرهنگی، مدیریت و برنامه­ریزی فرهنگی، برنامه درسی و سیاست­ها و رویکردهای آموزشی؛ عوامل فرهنگ­ساز با 4 مضمون سازمان دهنده و 20 مضمون پایه شامل نوگرایی و پویایی فرهنگی، سرمایه­های سازمانی، فضای آموزشی مبتنی بر فرهنگ بومی و توانمند سازهای فرهنگی؛ و مدرسه با تراز فرهنگ ایرانی- اسلامی با 5 مضمون سازمان دهنده و 43 مضمون پایه شامل رشد همه­جانبه فرهنگی دانش آموزان، شکل گیری اخلاق حرفه ای فردی، مدیریت بهینه مدارس، توسعه علمی مدارس و ارتقای عملکرد مدارس.نتیجه گیری: نتایج نشان داد معیار کلی برازش برای سازه زیرساخت‏های فرهنگی برابر 627/0، سازه عوامل فرهنگ ساز برابر 661/0 و سازه مدرسه با تراز فرهنگ ایرانی- اسلامی برابر 674/0 است.